Od ponad roku regularnie piekę własny domowy chleb. Ale nie jest to chleb gotowy z „torebki” ani z maszynki do pieczenia. Piekę żytni pełnoziarnisty chleb na zakwasie we własnym piekarniku. Czym dłużej piekę i czym więcej doczytuję o zakwasie, tym bardziej nie mogę wyjść z podziwu nad tym prawdziwym cudem natury. Czy zakwas może mieć coś wspólnego z relacjami rodzinnymi?
Czasami uda się wciągnąć pozostałych domowników do pomocy przy przygotowaniu i pieczeniu. A jest czego dopilnować przy tych przygotowaniach. Przede wszystkim potrzebne jest utrzymanie, dokarmienie i zapewnienie optymalnych warunków w domu dla zakwasu. Zakwas jest niesamowity. Z jednej strony jest on sercem chleba, trzeba traktować go po królewsku, z drugiej strony jest jak żywe i wrażliwe stworzenie, które wymaga łagodności, delikatności w traktowaniu oraz zapewnieniu bezpieczeństwa i dobrego otoczenia – jak małe dziecko. Dokarmiamy go przez dwa dni, trzeciego dnia dodaje się pół porcji mąki, potem mieszamy, i dalej kilka kolejnych godzin wzrostu i pracy zakwasu… Potem finałowe łączenie z pozostałą mąką i dodatkami (orzechami czy ziołami), przełożenie do keksówek, kolejna faza wzrostu i na koniec pieczenie. Nic trudnego 🙂
Czym charakteryzuje się prawdziwy zakwas? Nazywany „swoistą kulturą” i skarbem ludzkości – jest mieszaniną dzikich drożdży i różnych bakterii mlekowych. Cyklicznie rozmnażany może mieć nawet kilkaset lat! Wg prof. Magdaleny Włodarczyk-Kierczyńskiej z Instytutu Technologii Fermentacji i Mikrobiologii Politechniki Łódzkiej, pieczywo produkowane na zakwasach wyróżnia się m.in. właściwościami prozdrowotnymi: podczas wielogodzinnej fermentacji dochodzi do rozkładu ewentualnych mykotoksyn pochodzących z mąki skażonej pleśniami oraz do redukcji kwasu fitynowego, upośledzającego wchłanianie związków mineralnych i białek; następuje redukcja poziomu enzymów, które są odpowiedzialne za przemianę związków rakotwórczych; wysoka zawartość kwasu mlekowego sprawia, że chleby na naturalnych zakwasach stymulują system immunologiczny człowieka.
A czym się charakteryzują prawdziwe, dobre relacje rodzinne? Nazywane również „swoistą nową kulturą” (patrz Stephen R. Covey), obcych sobie przecież wcześniej ludzi (rodziców), i ostoją życia – są skomplikowaną mieszaniną działania, emocji i rozwoju. Jak nakreślał to np. John Bradshaw są swoistą całością – większą niż suma jej elementów (synergią), dynamicznym systemem – stale szukającym otwartości i możliwości rozwoju, przystosowującym się do napływających informacji i stresu, zbiorem jawnych, trwałych, ale też negocjowalnych zasad, równowagą pomiędzy wspólnotą a odrębnością – opartą na wzajemnym szacunku. Zdrowe relacje rodzinne cechują się też, jak ujmuje to z kolei dr. Wanda Sztander z Instytutu Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego – pozytywną tożsamością i autonomią poszczególnych członków rodziny, otwartym i skutecznym komunikowaniem się, wzajemnością w relacjach (tranzakcyjnością) oraz możliwością połączenia ze światem zewnętrznym jak żywa komórka z półprzepuszczalną błoną.
A więc co mają wspólnego zakwas i dobre relacje rodzinne? Jak dobry zakwas pozwala uzdatnić do jedzenia mąkę i nadać jej formę chleba – dobrego owocu naszych starań – tak dobre, rodzinne relacje interpersonalne pozwalają w środowisku rodzinnym powoli dojrzewać nie tylko dzieciom, ale też i nam rodzicom do pożądanej mądrości, dojrzałości i szczęścia. Bez zakwasu chleb zostałby tylko mącznym płaskim plackiem, a bez zdrowych rodzinnych relacji – rodzina byłaby tylko bezowocną grupą obojętnych osób. Gdy zakwas chlebowy się rozdziela, to w rzeczywistości się go pomnaża. A co mówi popularne powiedzenie o dzieleniu miłości? – że jest to jedyna Rzecz na świecie, którą się rozmnaża gdy się ją dzieli 🙂
Smacznego i nieśpiesznego delektowania życzę!
